Meest arbeidsintensieve wijn ter wereld. Authentiek druivenras. Edele rot. UNESCO cultureel erfgoed. Eerste geclassificeerd Europees wijngebied. Je zal het misschien niet verwachten, maar dit gaat toch echt over wijnland Hongarije. In het Oost-Europese land worden uitstekende, voornamelijk witte, wijnen gemaakt. Het meest bekende wijngebied is Tokaj. Daar worden zoete, halfdroge en droge witte wijnen gemaakt die ‘Tokaji’ genoemd worden, wat ‘van Tokaj’ betekent. Wat is Tokaji wijn? Waarom zijn ze zo bijzonder en zijn ze het proeven waard? Een introductie.
Eeuwenoude wijntraditie
Tokaj is een bergachtig gebied in het noordoosten van Hongarije, waar op bijna 6.000 hectare de beste wijnen van het land gemaakt worden. De eerste wijnstokken werden waarschijnlijk aangeplant door de Romeinen en onder Turks bewind groeide de wijnbouw verder uit. Hongaarse wijnen verwierven bekendheid om hun rijke bouquet en mooie frisheid. Echter, het communisme stopte de groei van de sector. Kwantiteit ging boven kwaliteit, waardoor de zorgvuldig opgebouwde reputatie van de wijnen verloren ging. Na de val van het IJzeren Gordijn (1989) veranderde dat: de wijnwetgeving werd volledig herzien en oude terroirs opnieuw beplant. Inmiddels kunnen wijnliefhebbers volmondig ‘ja’ antwoorden op de vraag: is Hongaarse wijn goed?
UNESCO cultureel erfgoed
De regio is met zijn berglandschap, talloze dorpjes, vulkanische bodem en klei zeer bijzonder te noemen. Zo bijzonder, dat UNESCO de Tokaj-wijnstreek uitgeroepen heeft tot cultureel erfgoed. Het landschap laat dan ook op fantastische wijze de eeuwenoude traditie van wijnbouw zien. De historische netwerken zijn nog aanwezig, net als de diepe wijnkelders, die kenmerkend voor Tokaj zijn. De labyrintische kelders zijn vaak meerdere verdiepingen diep en zijn nog steeds de plek waar wijnen worden opgeslagen en gerijpt in eikenhouten vaten.
Wat is Tokaji?
De belangrijkste druif in Tokaji wijnen is het witte wijn druivenras Furmint, circa 80% van de wereldwijde aanplant van deze druif staat in Hongarije. Daarnaast worden ook lokale rassen als Muscat Ottonel en Hárslevelü verbouwd. Ben je een liefhebber van de grote witte Bourgognes? Probeer dan eens een Hongaarse witte wijn van 100% Furmint. Die wijnen zijn krachtig en droog, met mooie spanning en body en kunnen zich zonder twijfel meten aan de ‘grote witten’ uit Frankrijk. De uitbundige geur van Furmint, met vruchten als grapefruit en pruim, aangevuld met jasmijn, vanille en ceder, is verrukkelijk. De wijn heeft een krachtige en complexe smaak, met krachtige limoen, crunchy bessen en opnieuw vanille en subtiel ceder. De wijn is op z’n lekkerst als deze niet te koud geschonken wordt (12 °C).
Tokaji Aszú: edelzoete dessertwijn
De meest bekende wijn uit Tokaj, is Tokaji Aszú. Een zoete witte wijn, edelzoet zelfs. Want de Aszú-druiven zijn, net als de beroemde Sauternes uit Bordeaux, aangetast door botrytis, ook wel edele rotting genoemd. Deze schimmels doet de druif openbarsten, waardoor deze zijn vocht verliest, indroogt en het suikergehalte toeneemt. Daardoor is het sap van de druiven ontzettend geconcentreerd, bijna nectar, zo zoet! Tokaji Aszú is daarnaast de meest arbeidsintensieve wijn ter wereld. De druiven worden met de hand, druif voor druif, geplukt en in mandjes van 20 liter gelegd. Hoe meer mandjes er zijn gebruikt voor een wijn, hoe hoger de kwaliteit. Immers hoe meer perfecte druiven, hoe beter. De prachtig amberkleurige wijnen hebben een intense smaak vol vulkanische mineralen en tonen van honing, ceder en noten. Een op en top dessertwijn.
