Frankrijk heeft Champagne. Italië Prosecco. Spanje heeft Cava! Deze verleidelijke mousserende wijn met karakter wordt in meerdere regio’s van het Zuid-Europese land gemaakt, maar het hart van de Cava-productie ligt in de wijnstreek Penedès, ten zuiden van de stad Barcelona. Wat is Cava? Hoe wordt deze Spaanse mousserende wijn gemaakt? Hoe smaakt Cava? En wat is het verschil tussen Cava en zijn Franse en Italiaanse concurrenten? Mousserende wijn is nog steeds onverminderd populair en dus werd het hoog tijd om in een blog deze Spaanse wijn te belichten.
Penedès
De regio Penedès, gelegen in Catalonië, is dus het hart van de Spaanse Cava-markt. Rond 1872 werd daar de eerste Spaanse schuimwijn gemaakt. Toen wijnmaker José Raventos na een rondreis door de Franse Champagnestreek besloot in zijn thuisland zelf schuimwijn te gaan maken, maar dan van lokale druivenrassen. Dat lukte, hoewel er flink wat onderzoek en experiment aan vooraf ging. Het was overigens rond 1900 dat de productie van Cava pas écht van de grond kwam maar inmiddels komt bijna alle Cava (zo’n 95%) uit Penedès. De wijngaarden beslaan tezamen zo’n 34.000 hectare. De meeste Cava komt uit Catelonië, maar in zes andere regio's mag deze bubbel ook geproduceerd worden: Aragón, Extremadura, Rioja, Navarra, País Vasco en Valencia. Door de grote omvang van deze DO zijn er diverse bodemsoorten te vinden. De hoger gelegen wijngaarden hebben veelal bodems met kalk-, krijt- en granietbodems, wat wijnen een mooie frisheid geeft. De bodem in de lagergelegen gebieden bevat juist meer klei en zand.
Método Tradicional
Een Cava-wijn verkrijgt zijn bubbels op dezelfde manier als Champagnes, namelijk via de Methode Traditionelle. Of in het Spaans: ‘Método Tradicional’. Bij deze methode ondergaat de wijn eerst een gisting op de normale manier. Daarna wordt de wijn in een fles gebotteld en goed afgesloten met een (kroon)kurk. Voordat de fles wordt afgesloten wordt er een mengsel van suiker en gist aan de wijn toegevoegd. Het koolzuur dat bij deze tweede gisting in de gesloten fles ontstaat, kan nergens heen en dus ontstaan er bubbels in de fles.
Wist u dat…
De naam ‘Cava’ is afgeleid van het Catalaanse woord voor ondergrondse kelder, waar de flessen rijpen?
Hoe smaakt een Cava?
Een Cava van hoge kwaliteit heeft naast een prachtige, helder glanzende, (licht)gele kleur, een uitgesproken karakter met de geur van knapperig wit en geel fruit, citrus en verse brioche en de smaak van peer, limoen en gele pompelmoes. De mousserende wijn bruist energiek en verfrissend en zijn bubbel is fijn en houdt lang aan.
Wat Cava gemeen heeft met Champagne, is dat ook Cava’s in verschillende stijlen gemaakt worden. Van lichtzoet tot strakdroog, voor iedere smaak wat wils. Hoe zoet een Cava is, hangt af van de hoeveelheid suiker (dosage) die de wijnmaker toegevoegd. De hoeveelheid suiker per liter, bepaalt of een Cava de benaming Brut Nature, Brut, Demi-Sec of Sec krijgt.
Wat is het verschil tussen Cava, Champagne en Prosecco?
Cava wordt over het algemeen gemaakt van de witte druivenrassen Macabeo, Parellada en Xarel-Io. Waarbij een ‘klassieke blend’ bestaat uit 50% Macabeo, 30% Xarel-Io en 20% Parellada. Deze druivenrassen zijn het belangrijkste verschil met de Franse en Italiaanse evenknieën van Cava. Prosecco wordt namelijk gemaakt van het witte druivenras Glera en Champagne bestaat vaak uit zowel witte als blauwe druivenrassen. De witte Chardonnay-druif en de blauwe Pinot Meunier en Pinot Noir. Natuurlijk verschilt ook de herkomst en daarmee het terroir van deze mousserende wijnen, waardoor unieke geur- en smaaknuances ontstaan. Maar ook Chardonnay wordt wel eens gebruikt voor een bruisende Cava.
Spijstip: waar schenkt u Cava bij?
Zin om van uw diner een feest te maken? Schenk als bruisend aperitief een Cava! Een hapje is dus niet per se nodig bij Cava, maar kán natuurlijk wel. Een mousserende wijn als deze is lekker bij een borrel met Spaanse Manchego-kaas, olijven en gedroogde worst of als frisse metgezel bij een rijstgerecht met gegrilde groenten.
Tot slot een tip: de temperatuur van een wijn is van grote invloed op zijn smaak en een (licht zoete) mousserende wijn als Cava is op z’n lekkerst tussen de 6 a 8 °C. Schenk de wijn bovendien bij voorkeur in een flûte. Steeds vaker worden mousserende wijnen in een coupe geschonken. Charmant, zeker! Maar door de rechte, open kelk van een coupe vervliegen de bubbels sneller dan u zou willen en dat is natuurlijk zonde. Een normaal glas voor witte wijn leent zich ook uitstekend om mousserende wijn in te serveren.